Okul, çocukların sosyal, duygusal ve akademik gelişiminde büyük rol oynayan bir ortamdır. Ancak her çocuk için bu geçiş kolay olmayabilir. Bazı çocuklar okula gitmekte zorlanabilir, yoğun kaygı yaşayabilir ya da fiziksel yakınmalarla (karın ağrısı, mide bulantısı gibi) okula gitmeyi reddedebilir. Bu durum genellikle okul fobisi olarak tanımlanır.
Okul fobisi, çocuğun okuldan korkması değil; ayrılma kaygısı, başarısızlık korkusu, sosyal endişe gibi altta yatan psikolojik nedenlerle okula gitmek istememesi anlamına gelir.
Peki okul fobisinin nedenleri nelerdir? Bu durum nasıl fark edilir ve en önemlisi, çocuk bu sürece nasıl uyum sağlayabilir?
Okul Fobisinin Belirtileri Nelerdir?
Okul fobisi olan bir çocuk çoğunlukla şu belirtileri gösterir:
- Sabahları okula gitmeden önce mide bulantısı, baş ağrısı, karın ağrısı gibi fiziksel şikayetlerde bulunur.
- Okula gitmemek için ağlar, yalvarır, öfke krizleri geçirebilir.
- Okulda ailesinden uzak kaldığında huzursuz olur, içe kapanabilir ya da ağlamaya başlayabilir.
- Akademik başarısında düşüş, derslere karşı isteksizlik görülebilir.
- Okula gitmediği zamanlarda ise şikayetleri kaybolur, evde huzurlu görünür.
Bu belirtiler çocuğun dikkat çekmek ya da inatlaşmak için değil, gerçekten yoğun bir kaygı yaşadığına işaret eder.
Okul Fobisinin Nedenleri
Her çocuk farklıdır ve okul fobisinin arkasında farklı dinamikler olabilir. Yaygın nedenler şunlardır:
- Ayrılma kaygısı: Özellikle okulöncesi ve ilkokul döneminde çocuk, anneden ya da bakım veren kişiden ayrılmakta zorlanır.
- Yeni bir ortama uyum sağlama zorluğu: Yeni okul, öğretmen veya arkadaş grubuna alışmak zaman alabilir.
- Özgüven eksikliği: Kendiyle ilgili olumsuz düşünceler, başaramama korkusu gibi duygular yoğun olabilir.
- Aile içi stres: Ailede yaşanan ayrılıklar, kayıplar, taşınma gibi değişimler çocuğun okula uyumunu zorlaştırabilir.
- Akademik veya sosyal zorluklar: Dersten geri kalmak, akran zorbalığı yaşamak ya da dikkat dağınıklığı gibi durumlar okul kaygısını tetikleyebilir.
Okula Uyum Sürecinde Ebeveyn Ne Yapmalı?
Okul fobisini aşmak, zaman alan ama destekle kolaylaştırılabilecek bir süreçtir. Bu dönemde ebeveynlerin yaklaşımı belirleyicidir.
- Çocuğun duygularını yargılamadan dinleyin. “Saçma sapan şeyler için ağlıyorsun” yerine “Seni korkutan şeyin ne olduğunu anlayabilir miyim?” gibi ifadeler kullanın.
- Okulu ceza ya da ödül aracı yapmayın. “Okula gidersen oyuncak alırım” demek yerine, okulun neden önemli olduğunu anlatın.
- Okulla iş birliği yapın. Rehber öğretmen, sınıf öğretmeni ve psikolojik danışmandan destek almak, süreci kolaylaştırır.
- Ayrılık anlarını kısa ve net tutun. Uzun vedalar, çocuğun kaygısını artırabilir.
- Küçük adımlarla ilerleyin. İlk gün sadece okul bahçesinde zaman geçirmek, sonraki gün sınıfın kapısına kadar gitmek gibi adımlar sürece alışmayı kolaylaştırabilir.
Terapide Nasıl Destek Sağlıyorum?
Okul fobisi yaşayan çocuklarla çalışırken, çocuğun yaşadığı kaygıyı anlamaya ve duygusal güven alanı oluşturmaya odaklanıyorum. Oyun terapisi teknikleriyle çocuğun duygularını ifade etmesine yardımcı oluyor; gerektiğinde aile görüşmeleriyle süreci bütüncül şekilde ele alıyorum.
Ayrıca, aldığım Okul Fobisi ve Okula Uyum Eğitimi sayesinde, bu konuda hem çocuğa hem de aileye özel çözümler sunabiliyor; okula adaptasyon sürecini yapılandırılmış adımlarla destekleyebiliyorum.
Uzman Psikolojik Danışman Kübra Sümeyye Şahin
Ben Kübra Sümeyye Şahin, çocuk ve ergen psikolojisi alanında çalışan bir psikolojik danışmanım. Okula uyum, ayrılma kaygısı, öfke, sınır koyma ve duygusal dayanıklılık gibi birçok konuda çocuklara ve ailelere destek veriyorum.
Ben Kimim? sayfamdan hakkımda daha detaylı bilgi alabilirsiniz.
Okula Uyum Sürecinde Yalnız Değilsiniz
Çocuğunuz okula gitmekte zorlanıyor, yoğun kaygılar yaşıyorsa bu süreci birlikte yönetebiliriz.
Hem yüz yüze hem de online terapi seçenekleriyle, çocuğunuzun okula güvenle uyum sağlamasını desteklemek için buradayım.
👉 İletişim kurmak için tıklayın
Okula başlamak sadece çocuğun değil, tüm ailenin bir uyum sürecidir. Bu yolculukta yanınızda olmaktan mutluluk duyarım.
