“Yine beceremedim.”
“Bunun sorumlusu benim.”
“Keşke farklı davransaydım.”
Bu düşünceler, çoğu zaman kişinin iç dünyasında kendine karşı yönelttiği acımasız bir sesin izlerini taşır. Kendini suçlama, yapılan hatalar kadar yapılmayanlar için de zihinsel bir yük haline gelebilir. Zamanla kişi kendi içinde bir yargıçla yaşamaya başlar. Ve ne yaparsa yapsın, o ses susmaz.
Bu yazıda, sürekli kendini suçlama davranışının kökenlerini, etkilerini ve bu iç eleştirmenle nasıl sağlıklı bir ilişki kurulabileceğini ele alacağız. Ayrıca, online terapi sürecinin bu içsel çatışmaları nasıl dönüştürebileceğine de değineceğiz.
İç Eleştirmen: Zihnimizdeki Görünmeyen Yargıç
İç eleştirmen; yanlış yaptığımızda değil, bazen sadece “yeterince iyi” olmadığımızda bile devreye girer. “Neden daha iyi davranmadın?”, “Bu senin hatan!”, “Senin yüzünden böyle oldu!” gibi cümleler zihnin içinde tekrar eder.
Bu sesin kökeni genellikle:
- Çocuklukta duyulan eleştirel söylemler
- Koşullu sevgi görme, yani sevilmek için “doğru” olmak zorunda kalmak
- Travmatik deneyimler ve suçluluk hissi
- Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklentiler
Bu süreç zamanla otomatikleşir ve kişi, çoğu durumda farkında bile olmadan kendine yüklenir.
Kendini Suçlamanın Psikolojik Etkileri
- Sürekli kaygı ve huzursuzluk
- Düşük özsaygı ve değersizlik hissi
- Karar alma zorluğu ve erteleme davranışı
- Depresif duygudurum
- Başkalarının öfkesini hak ettiğini düşünme
- İlişkilerde sınır çizememe ve “hep özür dileyen” taraf olmak
Kendini sürekli suçlayan bir zihin, kişiyi hem zihinsel hem duygusal olarak yıpratır.
Suçluluk Duygusu ve Sorumluluk Arasındaki Fark
Her hatada suçlu olmak zorunda değiliz. Bazı durumlarda sadece bir sorumluluğumuz vardır — bu ikisi arasındaki farkı öğrenmek önemlidir:
| Suçluluk | Sorumluluk |
|---|---|
| “Ben kötü bir insanım.” | “Hatalı bir davranış yaptım.” |
| Değersizlik hissi yaratır | Gelişime ve öğrenmeye alan açar |
| Kişiyi geçmişe kilitler | İleriye dönük çözüm arayışına iter |
Bu farkındalık, kendimize daha şefkatli yaklaşmanın temelidir.
Online Terapi ile İç Eleştirmenle Çalışmak
Online psikolog desteğiyle yürütülen terapi süreci, kişinin kendi iç sesini tanımasına ve dönüştürmesine yardımcı olur.
Online terapi ile:
- İç eleştirmenin kökenleri anlaşılır
- Suçluluk, utanç gibi duygular sağlıklı biçimde ele alınır
- Kendini affetme ve şefkat geliştirme becerileri kazanılır
- Gerçek sorumluluk ile aşırı yüklenme ayrıştırılır
- Öz-değer ve özsaygı yeniden inşa edilir
Online ortamda terapi almak, birçok kişi için duygularını daha rahat ifade etme alanı sunar.
Kendinle Kurduğun İlişkiyi Gözden Geçir
Kendinizi yargılayan iç sesinizi hemen susturmanız gerekmez. Ama onunla konuşmayı öğrenebilirsiniz. Şöyle deyin:
“Bu düşünce bana iyi gelmiyor. Gerçekten bu kadar sert olmama gerek var mı?”
“Bu durumda bir arkadaşım olsa, ona da aynı şekilde davranır mıydım?”
Unutmayın, iç sesinizi dönüştürmek, kendinize daha dürüst ve şefkatli yaklaşmakla başlar.
Ben Kimim?
Ben Kübra Sümeyye Şahin, psikolojik danışman olarak, kendine çok yüklenen, sürekli geçmişte kalan ya da “hep suçlu” hisseden danışanlarımla, bu iç eleştirmenle daha sağlıklı bir bağ kurmaları için çalışıyorum.
Online terapi süreciyle siz de kendinize daha nazik ve anlayışlı bir gözle bakmayı öğrenebilirsiniz.
👉 iletişim sayfamdan bana ulaşabilirsiniz.
Kendinize iyi davranmayı öğrenmek, iyileşmenin en güçlü adımıdır.
