Hayat, çocuklar ve ergenler için zaman zaman zorlayıcı olaylarla doludur. Okul değişiklikleri, akran problemleri, aile içi stresler, başarısızlık deneyimleri veya kayıplar gibi birçok durum onların iç dünyasında derin izler bırakabilir. Bu tür deneyimler karşısında bazı çocuklar sarsılırken, bazıları daha dayanıklı kalabilir. Peki bu fark neden kaynaklanır?
Cevap: Psikolojik sağlamlık.
Psikolojik sağlamlık, bireyin karşılaştığı zorluklara uyum sağlayabilme, yeniden toparlanabilme ve gelişmeye devam edebilme becerisidir. Bu beceri, doğuştan gelen bir özellik değil; çocuklukta ve ergenlikte geliştirilebilecek bir yetidir. Yani her çocuk, uygun destekle daha dayanıklı bir birey haline gelebilir.
Psikolojik Sağlamlık Neden Önemlidir?
Çocukluk ve ergenlik dönemi, duygusal ve sosyal gelişimin en yoğun yaşandığı dönemlerdir. Bu süreçte kazanılan psikolojik sağlamlık, sadece bugünü değil, gelecekteki ilişkileri, stresle başa çıkma şekillerini ve yaşam doyumunu da etkiler.
Psikolojik sağlamlığı yüksek çocuklar:
- Duygularını daha sağlıklı yollarla ifade edebilir.
- Kriz anlarında panik yerine çözüm odaklı düşünebilir.
- Eleştiri veya başarısızlık karşısında kendilerini değersiz hissetmez.
- Daha güçlü benlik algısı geliştirir.
- Sosyal ilişkilerde daha esnektir.
Bu nedenle bu becerinin erken yaşlardan itibaren desteklenmesi çok kıymetlidir.
Psikolojik Sağlamlığı Geliştiren Temel Unsurlar
Psikolojik sağlamlık bir anda gelişmez. Bazı temel faktörlerin bir araya gelmesiyle zamanla güçlenir:
1. Güvenli Bağlanma
Çocuğun, başta anne-baba olmak üzere bakım verenleriyle kurduğu duygusal bağ, sağlamlığın temelini oluşturur. Sevildiğini, koşulsuz kabul edildiğini bilen çocuk daha güvende hisseder.
2. Destekleyici Sosyal Çevre
Aile dışında, öğretmen, akraba, arkadaş gibi güven veren sosyal çevreler, çocuğun duygusal yükünü paylaşmasına yardımcı olur.
3. Problem Çözme Becerisi
Zorluklar karşısında ne yapacağını bilen çocuk, çaresiz hissetmez. Bu nedenle çözüm üretme, alternatifleri düşünme ve mantıklı karar verme becerileri erken yaşta geliştirilmelidir.
4. Duygu Düzenleme Yetisi
Korku, öfke, hayal kırıklığı gibi güçlü duygularla baş edebilen çocuklar, duyguların onları yönetmesine izin vermezler. Nefes çalışmaları, kendini sakinleştirme teknikleri, duygulara isim verme gibi yöntemler bu noktada yardımcıdır.
5. Kendilik Algısı
“Kendimi nasıl görüyorum?” sorusuna çocuk olumlu bir cevap veriyorsa, güçlü bir özsaygıya sahiptir. Bu da onu dış etkenlerden daha az etkilenir hale getirir.
Terapide Psikolojik Sağlamlığı Nasıl Destekliyorum?
Bir psikolojik danışman olarak çocuk ve ergenlerle yaptığım seanslarda psikolojik sağlamlığı geliştirmeye özel olarak yer veriyorum. Aldığım Çocuk ve Ergenlerde Psikolojik Sağlamlık Geliştirme Eğitimi sayesinde bu konuyu yapılandırılmış ve bilimsel temelli yöntemlerle ele alabiliyorum.
Seanslarda uyguladığım bazı yöntemler:
- Duygusal ifade çalışmaları: Çocuğun yaşadığı olaylar karşısında duygularını fark etmesi ve bu duygulara sağlıklı ifadeler bulması.
- Güçlü yönlerini keşfetme: “Nelerde iyisin?”, “Daha önce zor bir durumda nasıl baş ettin?” gibi sorularla çocuğun kaynaklarını fark etmesi.
- Zihinsel yeniden çerçeveleme: “Bu olaya farklı bir açıdan bakarsan ne görürsün?” gibi yaklaşımlarla düşünce kalıplarını esnetme.
- Aileyle iş birliği: Ailenin, çocuğun psikolojik sağlamlığını destekleyici bir tutum sergilemesi için bilgilendirme ve yönlendirme.
Bu sürecin sonunda çocuk daha özgüvenli, daha esnek ve stresle başa çıkabilen bir birey haline gelir. Kırılganlıklarını bastırmadan, onları kabul ederek güçlenir.
Ben Kimim?
Ben Kübra Sümeyye Şahin, çocuk ve ergenlerle çalışan bir psikolojik danışmanım. Aldığım çeşitli eğitimlerle çocukların gelişimsel, duygusal ve davranışsal ihtiyaçlarına bütüncül bir yaklaşımla destek oluyorum. Psikolojik sağlamlık, sınır koyma, duygularla başa çıkma, okul fobisi gibi alanlarda hem danışan çocuklara hem de ailelerine rehberlik ediyorum.
Daha fazla bilgi için Ben Kimim? sayfamı ziyaret edebilirsiniz.
Çocuğunuzun Psikolojik Dayanıklılığını Güçlendirmek İçin Destek Alabilirsiniz
Eğer çocuğunuzun zorlayıcı duygularla baş etmesini, özgüvenini artırmasını ve yaşamın iniş çıkışları karşısında daha sağlam durmasını istiyorsanız, bu konuda size yardımcı olabilirim.
Çocuk ve ergen terapi sürecinde hem yüz yüze hem de online terapi desteği sunuyorum.
👉 İletişim kurmak için tıklayın
Çocuğunuzun duygusal gelişim yolculuğunda birlikte ilerlemek dileğiyle. 🌿
